Waarom zou je de footprint van je bedrijf moeten laten berekenen?

Het berekenen van een footprint wordt met de dag relevanter. Voor individuen, maar met name voor bedrijven. In het Klimaatakkoord staat dat Nederland voor 2030 de uitstoot van CO2 moet terugdringen. In steeds meer landen en regio’s is de CO2-belasting een feit. Ook in Nederland is er vanaf 2025 al sprake van een CO2-heffing en lijkt het er op dat er maatregelen gaan komen voor steeds meer sectoren en bedrijven.

In dit artikel vatten we daarom samen wat de belangrijkste redenen zijn om de footprint van jouw bedrijf nu te laten berekenen.

1. Een footprint berekening is het startpunt voor bewustwording en verduurzaming

Verduurzamen begint bij bewustwording. Het bewust worden van hoe duurzaam je bezig bent als bedrijf, en wat voor impact jouw bedrijfsactiviteiten hebben op het milieu. Dit is precies wat een footprint inhoudt: het is de impact die je als individu of als bedrijf hebt op het milieu door de uitstoot die je genereert, zowel direct als indirect.

Het berekenen van een footprint geeft duurzaamheid een getal. Je verkrijgt hiermee inzicht in hoe duurzaam jouw bedrijf en producten zijn. Zonder dit inzicht en bewustwording in een bedrijf kunnen minder gericht stappen worden gezet naar een milieuvriendelijke onderneming.

Kortom: om te verduurzamen is het belangrijk dat je weet waar je staat als bedrijf. De eerste footprint berekening van een bedrijf is het startpunt voor de reductie van CO2-uitstoot.

2. Voorlopen op verplichtingen vanuit de overheid

Zoals we eerder benadrukten wordt het in kaart brengen van CO2-uitstoot voor bedrijven met de dag relevanter. Om bedrijven te stimuleren minder CO2 uit te stoten bij hun productieproces is er sinds 1 januari 2021 een nationale heffing op CO2-uitstoot in de industrie. Deze CO2-heffing verplicht industriële bedrijven om belasting te betalen per ton CO2 die zij uitstoten. Dat bedrag loopt jaarlijks op om bedrijven te simuleren om nu echt CO2-besparende maatregelen te nemen.

Daarnaast worden in Nederland bedrijven met meer dan 100 werknemers vanaf 2023 verplicht om de CO2-uitstoot te melden van het zakelijke verkeer en woon-werkverkeer van medewerkers. Als de uitstoot te hoog is, moeten acties ondernomen worden om die te verlagen.

Het lijkt een kwestie van tijd totdat alle bedrijven te maken krijgen met het verplicht bijhouden van CO2-uitstoot en reduceren ervan. Bereken nu alvast jouw footprint zodat je kunt starten met verduurzamen, en wees voorbereid op de hoogte van de mogelijke heffing. Een goed begin is het halve werk!

3. Inspelen op vraag vanuit partners en afnemers

Misschien heb je het al eens meegemaakt: een partnerbedrijf, klant of afnemer wil graag weten wat de CO2-footprint is van het product dat je levert. Jouw footprint heeft namelijk invloed op de footprint van je ketenpartners. Hoe zit dat precies?

Bij het berekenen van de footprint van je bedrijf wordt gebruik gemaakt van scopes. Deze scopes geven aan hoe direct jouw bedrijf verantwoordelijk is voor de uitstoot.

• Scope 1 (directe emissies): de uitstoot van de organisatie zelf, zoals gasverbruik voor verwarming en brandstof voor bedrijfswagens.

• Scope 2 (indirecte emissies): de uitstoot die indirect ontstaat bij het opwekken van energie, dus bijvoorbeeld in de energiecentrale.

• Scope 3 (andere indirecte emissies): de uitstoot die in de rest van de keten ontstaat door jouw bedrijfsactiviteiten. Denk bijvoorbeeld aan transport van je product of de grondstoffen die je inkoopt, maar ook het gebruik van je product.

In elke scope is jouw bedrijf verantwoordelijk voor een bepaalde hoeveelheid uitstoot. Is de uitstoot van de productie van jouw product erg hoog, dan heeft dit een negatieve invloed op de footprint van je ketenpartner. Je hoeft er in dit geval niet vreemd van op te kijken dat jouw klant ervoor kiest om samen te werken met een andere, duurzamere toeleverancier of partner.

Het hebben van een (actuele) footprint berekening geeft aan dat jij bewust bezig bent duurzaamheid. Als jij je footprint kunt delen met je ketenpartners, dan straalt dit transparantie en bewustzijn uit. Je kunt hiermee laten zien dat je stappen aan het zetten bent om te verduurzamen.

In meerdere sectoren zijn er al ketensamenwerkingen voor verduurzaming gestart. Zo is er voor bedrijven in de tuinbouwsector het Horti Footprint Chain Program, waarbij ketenpartners zich collectief inzetten om de gehele sector te verduurzamen en algehele footprint te verkleinen. Nieuwsgierig? Kijk op hortifootprint.nl.

4. Consumenten zijn steeds bewuster bezig met duurzaamheid

Niet alleen bedrijven, maar ook consumenten zijn steeds bewuster bezig met duurzaamheid. Uit onderzoek in juli 2021 is gebleken dat bijna de helft van de consumenten het belangrijk vindt dat bedrijven actie ondernemen voor het milieu (48%) en dat duurzaamheid deel uitmaakt van de waarden van een bedrijf (42%).

Ook hier geldt daarom: hoe transparanter je communiceert over je duurzaamheidsinspanningen, des te groter de kans dat de consument bereid is om je product aan te schaffen. Een footprint berekening kan hier goed bij helpen.

5. Een footprint berekenen voor kostenbesparing op de lange termijn

Een duurzaam bedrijf is klaar voor de toekomst. Natuurlijk vanwege het milieu, maar ook vanwege de groeimogelijkheden die er liggen.

Op de korte termijn kan het berekenen van een footprint een kleine investering zijn, maar op de langere termijn kan het kosten besparen. De berekening geeft je namelijk precies inzicht in welke bedrijfsactiviteiten of producten de grootste impact op het milieu hebben. Misschien blijkt uit de berekening dat uitstoot door substraat hoog ligt, dus is het een overweging om over te stappen op duurzamer substraat. Door deze ‘hotspots’ aan te pakken en jaarlijks de footprint berekening te herhalen, kan goed worden nagaan hoe goed de duurzaamheidsinspanningen werken. Dit scheelt niet alleen CO2-uitstoot, maar uiteindelijk ook voor de rekening. Een footprint berekening maakt het tevens gemakkelijk om scenario berekeningen te doen als je staat voor een duurzame investering. Hiermee krijg je direct inzicht wat voor impact een bepaalde investering zal hebben op je footprint.

Vergeet niet de duurzaamheidsonderwerpen terug te laten komen in het jaarverslag. Transparant zijn over je klimaatimpact van de aanpak hiervan biedt weer kansen in de markt.

Duurzaamheid zit soms al in kleine stapjes in de goede richting. Denk aan groene energie, een fietsplan of minder restafval. Je hoeft niet in één keer je hele productieproces te verduurzamen. Maar voor je besparende maatregelen voor je bedrijf gaat bedenken is het nodig om te weten hoeveel er per bedrijfsactiviteit wordt uitgestoten. Je footprint berekenen is dan een goede eerste stap.